ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1955 รัฐบาลจีนประกาศก่อตั้งเขตปกครองตนเองอุยกูร์ซินเจียงขึ้นอย่างเป็นทางการ ตลอดช่วง 70 ปีที่ผ่านมา เขตซินเจียงได้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวง จากภูมิภาคที่ยากจนและล้าหลัง ก้าวสู่ความทันสมัยมากขึ้น จากพื้นที่ห่างไกลและปิดสู่การเปิดกว้างและล้ำหน้า
เขตซินเจียงตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน ติดกับมองโกเลีย รัสเซีย คาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน อัฟกานิสถาน ปากีสถาน และอินเดีย เป็นเขตการปกครองระดับมณฑลที่มีพื้นที่ทางบกกว้างใหญ่ที่สุด และมีพรมแดนติดประเทศเพื่อนบ้านมากที่สุดในจีน
เขตซินเจียงเป็นแหล่งรวมของหลายชาติพันธุ์และหลายศาสนาที่อยู่ร่วมกันเป็นเวลาหลายพันปี ปัจจุบัน เขตซินเจียงมีศาสนาอิสลาม พุทธ คริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ โรมันคาทอลิก และเต๋าเป็นหลัก รุ่มรวยด้วยวัฒนธรรมและประเพณีพื้นบ้าน แต่ละกลุ่มชาติพันธุ์มีเอกลักษณ์เฉพาะทั้งในด้านศิลปะ วัฒนธรรม กีฬา การแต่งกาย อาหาร และขนบธรรมเนียมประเพณี จนได้รับสมญาว่า แผ่นดินแห่งเพลงและการเต้นรำ
สภาพภูมิศาสตร์ที่เป็นเอกลักษณ์ของเขตซินเจียงสร้างสรรค์วัฒนธรรมการเกษตรในโอเอซิสและการเลี้ยงสัตว์บนทุ่งหญ้าได้อย่างลงตัว การแลกเปลี่ยนและการย้ายถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีวิถีชีวิตและการผลิตที่แตกต่างกันส่งเสริมให้เกิดการเกื้อกูลซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะเส้นทางสายไหมในเขตซินเจียงได้เปิดโอกาสให้เกิดการแลกเปลี่ยนและผสมผสานวัฒนธรรมระหว่างตะวันออกและตะวันตก ส่งผลกระทบต่ออารยธรรมโลกอย่างลึกซึ้ง
ปัจจุบัน เขตซินเจียงมีสนามบินพลเรือนทั้งหมด 28 แห่ง เป็นเขตที่มีสนามบินพลเรือนมากที่สุดในจีน ขบวนรถไฟจีน-ยุโรปออกจากเมืองอุรุมชี เมืองเอกของเขตซินเจียง โดยใช้เวลา 2 วันถึงประเทศคาซัคสถาน ใช้เวลา 8 วันถึงรัสเซีย และใช้เวลา 16 วันถึงเนเธอร์แลนด์
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เขตซินเจียงพัฒนาสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์อย่างแข็งขันซึ่งรวมถึง แตงฮามี่ และพุทรารั่วเชียง นอกจากนี้ ปริมาณการผลิตฝ้ายของเขตซินเจียงคิดเป็น 1 ใน 3 ของปริมาณการผลิตฝ้ายทั้งหมดในจีน จัดเป็นฐานการผลิตฝ้ายที่ใหญ่ที่สุดของจีน
ด้วยการพัฒนาเป็นเวลา 70 ปี เขตซินเจียงยังคงเป็นภูมิภาคที่อุดมไปด้วยทรัพยากรพลังงานใหม่ของจีน โดยปริมาณสำรองพลังงานลมของเขตซินเจียงมีประมาณ 1 ใน 5 ของจีน ตั้งแต่ปี 2012 เป็นต้นมา เมืองฮามี่ในเขตซินเจียงได้เร่งพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานลม โดยสร้างฐานการผลิตอุปกรณ์พลังงานลมที่ใหญ่ที่สุดและก่อรูปขึ้นเป็นห่วงโซ่อุตสาหกรรมการผลิตที่ใหญ่ที่สุดในเขตซินเจียง ปัจจุบัน อุตสาหกรรมพลังงานลมของเขตซินเจียงได้พัฒนาเต็มรูปแบบ โดยปริมาณการผลิตกังหันลมเป็นอันดับหนึ่งของจีน
พลังงานไฮโดรเจนเป็นหนึ่งในพลังงานสะอาดที่มีศักยภาพการพัฒนาและมีความสำคัญต่อการส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างพลังงานและการพัฒนาเศรษฐกิจโลกอย่างยั่งยืน เมืองคู่เชอในเขตซินเจียงใช้พลังงานไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์ในการผลิตไฮโดรเจนสีเขียว ปัจจุบันผลิตไฮโดรเจนสีเขียวรวมประมาณ 13,000 ตัน ซึ่งเป็นโครงการสาธิตไฮโดรเจนสีเขียวจากเซลล์แสงอาทิตย์ที่ใหญ่ที่สุดในจีน
ไททาเนียมและโลหะผสมไททาเนียมถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมการบิน วิศวกรรมเคมี การแพทย์และสาขาอื่นๆ ปัจจุบัน จีนเป็นประเทศผู้ผลิตและผู้บริโภคฟองน้ำไททาเนียมที่ใหญ่ที่สุดของโลก เมื่อปี 2022 เขตซินเจียงสามารถผลิตฟองน้ำไททาเนียมก้อนใหญ่ที่สุดในโลก น้ำหนัก 20 ตัน
เมื่อปี 2023 สายการผลิตกระจกอิเล็กทรอนิกส์ยืดหยุ่นบางพิเศษ (UTG) แบบขึ้นรูปครั้งเดียวแห่งแรกของจีนได้เริ่มดำเนินการอย่างเป็นทางการในเมืองอาเค่อซูเขตซินเจียง ซึ่งถือเป็นก้าวใหม่ในการพัฒนาวัสดุสำหรับจอแสดงผลของจีนและเติมเต็มช่องว่างของจีนในอุตสาหกรรมวัสดุสำหรับจอแสดงผลระดับสูง
เมืองเค่อลาหม่าอีเขตซินเจียงเดิมมีชื่อเสียงในการผลิตน้ำมันปิโตรเลียม ปัจจุบัน เมืองนี้กำลังสร้างพลังใหม่ด้วยความสามารถในการประมวลผลอันมหาศาลของคอมพิวเตอร์ ศูนย์ข้อมูลขนาดใหญ่ 6 แห่ง ของเมืองเค่อลาหม่าอีมีกำลังการประมวลผลรวมกว่า 17,000 เพตาฟลอป เมื่อไม่นานมานี้ เมืองเค่อลาหม่าอีได้จัดการแข่งขันการประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์ขึ้น ซึ่งดึงดูดโครงการภายในประเทศเกือบ 500 โครงการ รวมถึงโครงการโดรนและซอฟต์แวร์สำนักงานปัญญาประดิษฐ์
กล่าวโดยสรุป เขตซินเจียงที่ก่อตั้งขึ้นครบรอบ 70 ปี กำลังก้าวสู่ความเจริญรุ่งเรือง ความมั่นคง การเปิดกว้าง ความมั่นใจ ความสามัคคีและความสุขในชีวิตที่เพิ่มมากขึ้น
เขียนโดย โจว ซวี่ ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)