ช่วงเวลากว่าสองปีที่ผ่านมาวิกฤตยูเครนทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น ไม่เพียงแต่ทำให้เกิดความสูญเสียอย่างใหญ่หลวงต่อเศรษฐกิจและชีวิตประชาชนทั้งของยูเครนและรัสเซียเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบเชิงลบอย่างร้ายแรงต่อการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาค การฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก การลดความยากจนทั่วโลก ความมั่นคงด้านอาหารและพลังงาน สิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศ และด้านอื่นๆ อีกมากมาย การยุติวิกฤตครั้งนี้โดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเร็วได้นั้นเป็นความปรารถนาร่วมกันของประชาคมระหว่างประเทศ
ในฐานะประเทศใหญ่ที่รักสันติภาพและมีความรับผิดชอบ จีนผลักดันอย่างเต็มที่เพื่อให้มีการแก้ไขวิกฤตยูเครนด้วยวิถีทางทางการเมืองมาโดยตลอด
ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน ชี้แจงจุดยืนของจีนต่อวิกฤตยูเครนอีกครั้งในระหว่างการเยือนสามประเทศยุโรปเมื่อเร็วๆนี้ โดยกล่าวว่าจีนไม่ใช่ทั้งผู้สร้างวิกฤต คู่กรณีหรือผู้มีส่วนร่วม แต่จีนไม่ได้นิ่งดูดาย “ยืนดูเหตุไฟไหม้จากอีกฝั่งหนึ่งของแม่น้ำ” แต่ได้แสดงบทบาทอย่างเต็มที่เพื่อบรรลุสันติภาพมาโดยตลอด ในเวลาเดียวกัน จีนต่อต้านการใช้วิกฤตยูเครนเพื่อโยนความผิด ใส่ร้ายประเทศที่สาม และยุยงให้เกิด “สงครามเย็นครั้งใหม่” ประวัติศาสตร์ได้พิสูจน์ซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าท้ายที่สุดแล้วความขัดแย้งใดๆ ก็ตามสามารถแก้ไขได้ด้วยการเจรจาเท่านั้น จีนขอเรียกร้องให้ทุกฝ่ายเริ่มการติดต่อและการเจรจาอีกครั้ง และค่อยๆ สะสมความไว้วางใจซึ่งกันและกัน จีนสนับสนุนให้จัดการประชุมสันติภาพระหว่างประเทศที่ได้รับการยอมรับจากรัสเซียและยูเครน ทุกฝ่ายเข้าร่วมอย่างเสมอภาคเท่าเทียมกันและหารือเกี่ยวกับแนวทางที่จะนำไปสู่สันติภาพทุกแนวทางอย่างยุติธรรม จีนสนับสนุนการสร้างกรอบการรักษาความมั่นคงของยุโรปที่สมดุล มีประสิทธิภาพ และยั่งยืน จุดยืนที่สอดคล้องกับข้อเท็จจริงและยุติธรรม รวมถึงบทบาทที่สร้างสรรค์ของจีนได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางจากประชาคมระหว่างประเทศ จีนยินดีที่จะรักษาการสื่อสารกับฝ่ายต่างๆที่เกี่ยวข้องต่อไป
จีนไม่เพียงแต่มีท่าทีที่ชัดเจนเท่านั้น แต่ยังมีปฏิบัติการที่เป็นรูปธรรมอีกด้วย
ระหว่างวันที่ 3-9 พฤษภาคมที่ผ่านมา นายหลี่ ฮุย ผู้แทนพิเศษของรัฐบาลจีนด้านกิจการยูเรเชียน ได้ดำเนินการทางการทูตเป็นรอบที่สามในการที่จะยุติวิกฤติยูเครนด้วยวิถีทางการเมือง โดยเขาได้เยือนตุรกี อียิปต์ ซาอุดีอาระเบีย และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และได้จัดการหารือกับผู้รับผิดชอบที่เกี่ยวข้องของประเทศดังกล่าว ก่อนและหลังการเยือน ผู้แทนพิเศษหลี่ ฮุยยังได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเจ้าหน้าที่จากบราซิล แอฟริกาใต้ อินโดนีเซีย คาซัคสถาน และประเทศอื่นๆ จีนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงลึกกับทุกฝ่ายเกี่ยวกับวิกฤตยูเครน และโดยภาพรวมทุกฝ่ายก็เห็นด้วยกับข้อเสนอของจีนในการเรียกร้องให้ลดความรุนแรงของสถานการณ์ดังต่อไป
ประการแรก เรียกร้องให้ปฏิบัติตาม “หลัก 3 ประการ” เพื่อบรรเทาสถานการณ์อันได้แก่ สนามรบไม่ขยายออกไปสู่พื้นที่อื่นๆ สงครามไม่ยกระดับ และทุกฝ่ายไม่เติมเชื้อไฟ
ประการที่สอง การพูดคุยเจรจาเป็นทางออกเดียวที่เป็นไปได้ในการแก้ไขวิกฤตยูเครน ฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งควรสร้างเงื่อนไขสำหรับการรื้อฟื้นการเจรจาโดยตรง ส่งเสริมการบรรเทาความรุนแรงของสถานการณ์จนกว่าจะบรรลุการหยุดยิงโดยสมบูรณ์
ประการที่สาม เพิ่มความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมในพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง ปรับปรุงสถานภาพด้านมนุษยธรรมให้ดีขึ้น และป้องกันไม่ให้เกิดวิกฤตการณ์ด้านมนุษยธรรมในวงกว้างยิ่งขึ้น ฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งควรหลีกเลี่ยงการโจมตีพลเรือนและสิ่งอำนวยความสะดวกของพลเรือน พิทักษ์เด็ก สตรี และเหยื่อความขัดแย้งอื่นๆ และเคารพสิทธิพื้นฐานของเชลยศึก รวมถึงสนับสนุนฝ่ายที่ขัดแย้งกันในการแลกเปลี่ยนเชลยศึก
ประการที่สี่ ต่อต้านการใช้อาวุธนิวเคลียร์ อาวุธชีวภาพและเคมี ป้องกันการแพร่กระจายของอาวุธนิวเคลียร์ และหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดวิกฤตการณ์ทางนิวเคลียร์
ประการที่ห้า ต่อต้านการโจมตีด้วยอาวุธต่อสิ่งก่อสร้างทางนิวเคลียร์เชิงสันติ เช่น โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ ทุกฝ่ายควรปฏิบัติตามกฎหมายระหว่างประเทศ เช่น อนุสัญญาความปลอดภัยทางนิวเคลียร์ และหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดอุบัติเหตุทางนิวเคลียร์โดยน้ำมือมนุษย์โดยเด็ดขาด
ประการที่หก ร่วมสนับสนุนความร่วมมือระหว่างประเทศในด้านพลังงาน การเงิน การค้าธัญพืช การขนส่ง ฯลฯ ร่วมกันรักษาความปลอดภัยของโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญ เช่น ท่อส่งน้ำมันและก๊าซ สิ่งอำนวยความสะดวกด้านพลังงานไฟฟ้า และสายเคเบิลใยแก้วนำแสงใต้น้ำ ตลอดจนสร้างหลักประกันความมั่นคงด้านห่วงโซ่อุตสาหกรรมและห่วงโซ่อุปทาน
ทุกฝ่ายเห็นพ้องต้องกันที่จะรักษาการสื่อสารการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและการประสานงานต่อไป ในขณะเดียวกันก็ยินดีที่จะเห็นประชาคมระหว่างประเทศใช้ความพยายามเพื่อสนับสนุนการลดความรุนแรงของสถานการณ์ และร่วมกันมีบทบาทที่สร้างสรรค์เพื่อส่งเสริมการเจรจาสันติภาพ การหยุดยิงและยุติสงคราม
เขียนโดย ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)